Έντιμος, ευαίσθητος, παιχνιδιάρης, με παιδικό βλέμμα και καυστικό αλλά ανθρώπινο χιούμορ. Έτσι έβλεπε με τα παιδικά της μάτια αλλά και αργότερα μεγαλώνοντας, τον πατέρα της Ματθαίο Γιωσαφάτ, η κόρη του Τζέσικα. Πτυχές που ίσως λίγοι είχαν την τύχη να δουν πίσω από τον σπουδαίο ψυχίατρο και ψυχαναλυτή που είχε θεραπεύσει τις ψυχές χιλιάδων ανθρώπων και είχε εμπνεύσει ακόμα περισσότερους είτε με τις διαλέξεις του, είτε μπαίνοντας σε άλλες τόσες χιλιάδες σπίτια από την τηλεόραση.
«Ο μπαμπάς δούλευε πάρα πολύ και η ζωή του ήταν η δουλειά του. Όταν γυρνούσε στις έντεκα το βράδυ δεν είχε την ενέργεια για να μοιραστεί και άλλες πλευρές του εαυτού του. Τα πρώτα χρόνια που ζούσαμε στην Αγγλία και πήγαινε στο νοσοκομείο και μετά δούλευε και στο σπίτι που είχε ένα δωμάτιο-ιατρείο, έπρεπε να κάτσω λίγο ήσυχα στο σαλόνι και να περιμένω αν θα τον δω και πότε», συμπληρώνει η κα Γιωσαφάτ.
«Η ωραιότερη ανάμνηση που έχω από τον πατέρα μου είναι από την ηλικία των τεσσάρων. Με σήκωνε ψηλά και μου έκανε γκριμάτσες και θυμάμαι το γέλιο μου και την αίσθηση της απόλυτης ευτυχίας. Ήταν σαν να μου χάριζε τον κόσμο ολόκληρο εκείνη τη στιγμή», θυμάται η Τζέσικα Γιωσαφάτ.
Μόνο που για ένα παιδί οι στιγμές αυτές δεν είναι ποτέ αρκετές.
Οι δυσκολίες της δικής του παιδικής ηλικίας σε συνδυασμό με την ανάγκη του να εκφραστεί αλλά και να βοηθήσει τους άλλους να εκφραστούν, τον οδήγησαν, όπως λέει η κόρη του Τζέσικα, με πολύ φυσικό τρόπο στο λειτούργημα του ψυχαναλυτή.
«Ήξερα αρκετά πράγματα για τα παιδικά του χρόνια… δηλαδή ήταν στον πόλεμο κυνηγημένοι, ζούσαν στα βουνά. Ήταν ένα πολύ χαρισματικό παιδί, αλλά και με πολλά τραύματα, οπότε ήταν δύσκολος συνδυασμός. Ήθελε να γίνει συγγραφέας και ποιητής ή δάσκαλος. Αλλά τελικά, λίγο για να λύσει τα δικά του τραύματα και λίγο για να ικανοποιήσει την περιέργεια του για τον άνθρωπο κατέληξε εκεί», εξηγεί.
Στην ερώτηση αν υπερίσχυε ο ρόλος του ψυχαναλυτή ή αυτός του πατέρα στη μεταξύ τους σχέση, η Τζέσικα Γιωσαφάτ εξομολογείται: «Ήταν άλλος άνθρωπος στο σπίτι τελείως, αλλά υπήρχαν στιγμές, όπως όταν μιλούσαμε στο ιατρείο, που ίσως ο χώρος τον επηρέαζε και μου μιλούσε με έναν συνδυασμό θεωρητικό αλλά και πρακτικό. Ήταν πιο πολύ in tune με το θεραπευτικό του κομμάτι μαζί με τον ρόλο του ως γονιό. Πολλές φορές μου έλεγε και για τα δικά του προβλήματα, ένιωθα ότι εγώ ήμουν ο ψυχοθεραπευτής», εξηγεί.
Στο πέρασμα των χρόνων δεν ήταν λίγες οι φορές που κάθισε έστω ασυνείδητα και η ίδια «στο ντιβάνι».
«Γενικά με άφησε ελεύθερη να κάνω τις επιλογές μου. Ωστόσο, στο θέμα της μητρότητας, παρόλο που εγώ ένιωθα ότι δεν χρειάζεται να κάνω παιδί για να ολοκληρωθώ, μου είχε πει: “αν δεν κάνεις παιδί θα το μετανιώσεις”. Αυτό το πράγμα δούλευε μέσα μου και όταν οι συνθήκες ήταν ώριμες, είπα ότι τουλάχιστον οφείλω να το προσπαθήσω, γιατί έμμεσα με είχε επηρεάσει αυτή η κουβέντα. Και φυσικά έπεσε μέσα… γιατί η ζωή μου άλλαξε άρδην και θα τον ευγνωμονώ πάντα για αυτό».
Η σχέση τους ενδυναμώθηκε ακόμα περισσότερο τον τελευταίο χρόνο της ζωής του. «Ήρθαμε πολύ κοντά τον τελευταίο χρόνο γιατί ενώ ήταν ένας άνθρωπος επιτυχημένος , συγκεντρωτικός, ήταν πιο ευάλωτος και είχε την ανάγκη μου περισσότερο. Δεν δούλευε, οπότε μπόρεσα να του δώσω και εγώ πράγματα, να δείξω την αγάπη μου και τη φροντίδα μου και νομίζω ακούμπησε με εμπιστοσύνη πάνω μου. Ήμασταν τυχεροί που το βιώσαμε».
Ματθαίος Γιωσαφάτ: Ο δάσκαλος δεν είναι πια εδώ
Τι λένε για τον Ματθαίο Γιωσαφάτ φίλοι και συνεργάτες
«Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εδραίωση της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας»
Νίκος Κωνσταντάρας
Δημοσιογράφος – Εκπαιδευόμενος από τον Ματθαίο Γιωσαφάτ ψυχοθεραπευτής
Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ πέτυχε πολλά στη ζωή του, όμως, το πιο σημαντικό είναι αυτό που συνεχίζει να προσφέρει. Μέσω των ψυχοθεραπευτών που εκπαίδευσε, από τους οποίους σήμερα εκπαιδεύονται νεότεροι, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εδραίωση στη χώρα μας της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας σε άτομα, ζεύγη, οικογένειες και ομάδες. Και δεν είναι μόνο η διάδοση της ψυχοθεραπείας που είναι σημαντική, αλλά οι αρχές που αυτή διαδίδει. Επειδή ο Γιωσαφάτ, έχοντας διδαχθεί από κορυφαίους θεωρητικούς και κλινικούς δασκάλους στη Βρετανία, και αφιερώνοντας τη ζωή του στην κλινική εργασία και την εκπαίδευση, μπόλιασε αυτή την επιστήμη-τέχνη με μια πηγαία και οξυδερκέστατη ματιά στην ελληνική πραγματικότητα. Με αναλυτική παρατηρητικότητα, με βαθιά γνώση της Ιστορίας και του πολιτισμού, με την εκπαίδευση και την εμπειρία του, με τις μνήμες του, ανίχνευε τις βάσεις των αντιλήψεων και συμπεριφορών μας – τα χούγια μας – ως άτομα, ως σύζυγοι και σύντροφοι, ως μέλη ομάδας και κοινωνίας. Συνδέοντας πάντα τη σοβαρότητα και την αμείλικτη, διερευνητική ματιά, με χιούμορ και κατανόηση, δίδασκε ότι η θεραπεία μπορεί να μην διορθώνει τα τραύματα, μπορεί, όμως, να μας κάνει πιο ανεκτικούς προς εαυτούς και άλλους, πιο ικανούς να χαρούμε, να διαχειριστούμε τη ζωή.
Το άρθρο αναδημοσιεύεται από την Καθημερινή
«Ο μπαμπάς μου, Ματθαίος Γιωσαφάτ» | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (kathimerini.gr)